Toksik ilişkilerde neden sıkışıp kaldığımız sorusunun yanıtı, genellikle derinlere kök salmış duygusal yaralarda saklıdır. Çocukluk döneminde yaşanan duygusal ihmaller, reddedilme ya da istismar, kişinin ilişkilere yaklaşımını şekillendirir. Bu tür travmalar, bireyin kendisini değersiz hissetmesine ve bu değersizliği içselleştirmesine yol açar. Toksik ilişkilerde kalmanın arkasındaki temel sebeplerden biri de budur: Kişi, kendini sevilmeye layık görmediği için, sağlıksız dinamiklerde bile “hak ettiğini” düşündüğü sevgi kırıntılarına tutunur.
Aynı zamanda, belirsizlikten kaçınma ve “bildiğim şeytan, bilmediğim melekten iyidir” düşüncesi de bu döngüyü besler. Tanıdık olan, acı bile olsa, kişiye güvenli gelir. Yeni ve sağlıklı bir ilişki, geçmişte yaşanan travmatik deneyimlere kıyasla daha korkutucu olabilir çünkü bu tür ilişkilerde birey, kendine dair derin güvensizliklerle yüzleşmek zorunda kalabilir.
Travma, insanların kendilerine yönelik değer algılarını zayıflatır ve sınır koyma becerilerini aşındırır. Bu yüzden toksik bir ilişkide kalmak, bireyin alıştığı bir acı ve kaos döngüsüne dönüşebilir. Ancak bu döngüyü kırmak mümkündür. İyileşme süreci, kişinin kendine şefkatle yaklaşmasını ve travmalarının farkına vararak kendi değerini yeniden keşfetmesini gerektirir.
Bu Durumla Nasıl Başa Çıkılır?
1. Duygusal Sınırlar Koymak
Kendi ihtiyaçlarınızı ve sınırlarınızı fark etmek, bu ilişkilerde en önemli adımdır. Ne tür davranışlara tolerans göstermeyeceğinizi belirlemek, hem kendinizi korumanıza hem de toksik ilişkideki dengesizliği görmenize yardımcı olur. Sınırlarınızı belirledikten sonra, bu sınırları korumak için kararlı olun. Herkesin sınırlarınızı kabul etmesini beklemektense, onları savunmak sizin sorumluluğunuzdur.
2. Destek Aramak
Toksik bir ilişkiden çıkış sürecinde yalnız kalmak zorlayıcı olabilir. Güvendiğiniz bir arkadaş, aile üyesi ya da bir terapist bu süreçte size destek sağlayabilir. İlişkide neyin yanlış olduğunu görmenize ve duygusal yükü paylaşmanıza yardımcı olabilirler. Bir destek ağı oluşturmak, güçlenme sürecinde sizi ayakta tutar.
3. Kendinize Dönmek
Travma, kişinin kendine dair algılarını zayıflattığı için, iyileşme sürecinde kendinizi yeniden tanımanız önemlidir. Özbakım rutinleri, sevdiğiniz hobiler ve kişisel gelişim faaliyetleriyle kendinize değer verdiğinizi gösterebilirsiniz. Bu süreçte, kendinizi dinlemek ve ihtiyaçlarınıza öncelik vermek sağlıklı ilişkiler kurabilmenizin temelini oluşturur.
4. Duygusal Bağları Anlamak
Toksik bir ilişkide kalma sebeplerinizin çoğu, bilinçaltınızda yer alan travmatik bağlardan kaynaklanabilir. Kendinizi bu bağımlılıktan kurtarmak için, ilişkinizde size zarar veren dinamiklerin farkına varmanız gerekir. Bu bağların çoğu, geçmişte yaşanan travmatik deneyimlerle şekillenir ve iyileşmek için bu travmaları kabul etmek ve yüzleşmek gerekir.
5. Yeniden İnşa Süreci
Toksik ilişkilerden çıkmak bir süreçtir. Kendinize zaman tanıyın ve küçük adımlarla başlayın. İlişkinin dışına çıktığınızda, yeni sınırlar koymayı ve sağlıklı ilişkiler kurmayı öğrenin. Eski travmalardan kaynaklanan inançları değiştirerek, yeni bir ilişki dinamiği oluşturabilirsiniz. Bu süreçte sabırlı olun ve kendinizi yargılamadan ilerlemeye çalışın.
Sonuç olarak, toksik bir ilişkiden çıkmak cesaret gerektirir. Ancak kendinize verdiğiniz değeri fark ettikçe, bu ilişkilerin size zarar verdiğini daha net görecek ve sağlıklı bir hayat sürdürmek için adımlar atacaksınız. Kendinize güvenin; hak ettiğiniz sevgi ve saygıyı alabilmek, sizin elinizde. Kendinizi tanımaya ve sevmeye başladıkça, sağlıksız ilişkilere kapıyı kapatır, sağlıklı olanlara kapıyı açarsınız.
